Bitcoin cüzdanına neden ihtiyacınız var?

Bitcoin geleneksel para birimlerinin aksine dijital bir para birimi. Bu nedenle özellikle de satın alma ve saklama konusunda yaklaşımlar tamamiyle farklı. Bitcoin fiziksel olarak var olmadığı için teknik olarak saklanamaz. Onun yerine saklamanız gereken şey açık Bitcoin adresinize erişim sağlayan ve işlemleri onaylayan özel anahtarlarınız. Alıcının açık anahtarı ve sizin özel anahtarınız Bitcoin işlemini mümkün kılan şeyler.

Farklı ihtiyaçları karşılayan ve güvenlik, uyumluluk ve erişim açışından değişen çeşitli Bitcoin cüzdanları bulunuyor.

Cüzdan türleri

Kağıt

Cüzdan kağıtlar Bitcoin almak için açık adresinizi ve göndermek için özel anahtarınızı içeren belgelerdir. Genellikle QR kod formunda basılırlar, böylece işlem yapmak için kodu hızlıca tarayabilir ve anahtarları bir yazılım cüzdanına ekleyebilirsiniz. Kağıt cüzdanlar, kullanıcılara rastgele Bitcoin adresi ve özel anahtar yaratma imkanı veren BitAddress ve Bitcoinpaperwallet gibi hizmetler ile oluşturulabilir. Oluşturulan belge kurcalamaya karşı dayanıklı tasarım sunan hizmetlerle hatta holografik tasarım seçenekleriyle bile basılabilir, sonrasında ise kullanıma tamamen hazır oluyor.

Kağıt cüzdanların asıl avantajı anahtarların dijital olarak hiçbir yerde saklanmaması, böylece hacker saldırılarından, kötü amaçlı yazılımlardan veya basit dijital hırsızlıklardan tamamen korunmuş oluyorlar. Yine de bazı önlemler almanız gerekli. Cüzdanı oluşturmadan önce kimsenin sizi izlemediğinden emin olun. Bilgisayarınızı izleyen casus yazılım ihtimalini devre dışı bırakmak için Ubuntu gibi temiz işletim sistemleri kullanmanız önerilir. Cüzdan hazırlandıktan sonra ise site kodu anahtarları oluşturmadan önce internetle bağlantınızı kesmenize izin verecek şekilde offline çalışıyor olmalı. Son olarak da internete bağlı olmayan bir yazıcı kullanın.

Kağıda değerli özel bilgi bastırdığınızın farkında olmanız önemli. Bu kağıdı korumak için kesin önlemler almalısınız. Sudan, nemden ve yıpranmadan korumak için mühürlü plastik torba içinde saklamanız önerilir. Bazı kişiler plastik kaplamayı ve güvenli bir kutuda saklamayı veya avukatlarını görevlendirmeyi tercih ediyor.

Fiziksel Bitcoin

Fiziksel Bitcoinler genellikle belirli bir miktar ile önceden yüklenmiş oluyorlar, amacı ise özel anahtarlar olmadan harcanamamasını sağlamak. Bu genelde emniyetli bir mühür uygulanarak başarılıyor.

Fiziksel Bitcoin'in ilk örneği olan Bitbill kredi kartı şeklindeydi fakat devamında gelen çoğu alternatif metal para gibi şekillendirildi. ''Casascius'' lakaplı kripto para meraklısı Mike Cadwell 2011'de ilk Casascius fiziksel Bitcoin'i yarattı. Özel anahtarlar soyulabilir bir hologramın altına saklı ve çıkarıldığında kurcalamaya dayanıklı bir desen kalıyor. Kullanıldıktan sonra ise para dijital değerini kaybediyor. Günümüze kadar birkaç yeni üretici daha fiziksel Bitcoin üretmeye başladı.

Fiziksel Bitcoinler birikiminizi saklamanın oldukça uygun ve güvenli bir yolu ayrıca offline alım satımda aşırı kullanışlı olabilirler. Bunun yanında son zamanlarda koleksiyoncular arasında da popüler bir eşya oldu. Fiziksel Bitcoinlerin asıl dezavantajı ise oldukça ciddi. Mali Suçlar Uygulama ağı Kasım 2013'te Mike Cadwell'dan yaptığı iş para transferi sayıldığı için faaliyetlerini durdurmasını istedi. Uyması gereken düzenlemeler çekilmez olunca dijital Bitcoin içeren eşyaların satışını durdurmak zorunda kaldı. Bitcoin çoğu ülkede kanunen hala gri alanda bulunduğu için bu tür eşyalar sahtecilik olarak bile değerlendirilebilir.

Mobil

Bitcoin'i günlük olarak kullananlar, mağazalardan Bitcoin ile alışveriş yapanlar veya yüzyüze alım satım yapanlar için mobil Bitcoin cüzdanları gerekli bir araç. Telefonunuzda bir uygulama gibi çalışıyor ve özel anahtarlarınızı saklayarak direkt olarak telefonunuzdan ödeme yapma imkanı veriyor. Bazı uygulamalar kullanıcıların yakın saha iletişimi özelliğini kullanmasına izin veriyor, böylece barkod okuyucusuna tutarak bir tıkla hiçbir bilgi vermeden işlem yapabilirler.

Bitcoin kullanıcılarının devamlı büyüyen ve birkaç gb depolama alanı gerektiren blockchain'in tümüne erişim sağlaması gerekiyor. Bu nedenle mobil cüzdanlar basitleştirilmiş ödeme onayı (SPV) teknolojisini kullanıyor. Bu teknoloji blockchain'in, doğru bilgiye sahip olduklarından emin olmak için güvenilir düğümlerine dayanan küçük alt kümeleriyle çalışıyor.

Mobil cüzdanlar Bitcoin saklamak için uygun ve pratik bir çözüm olmalarına rağmen hacker saldırılarına oldukça açıklar. Dahası, biri telefonunuza erişim sağlarsa cüzdanınızın kontrolünü kaybedebilirsiniz. Android işletim sistemli cihazlar için birçok Bitcoin cüzdan uygulaması mevcut. Apple Şubat 2014'te Bitcoin cüzdanlarını AppStore'da yasakladı fakat birkaç ay sonra bu yasağı kaldırdı.

Web

Web cüzdanları özel anahtarlarınızı hizmeti sunan şirketlerin sunucularında saklar. Sunucu sürekli online durumdadır ve bir başkası tarafından kontrol edilir. Her hizmet mobil ve masaüstü cüzdanların birbirine bağlanması ve size ait cihazlar arasında adresinizin kopyalanması gibi farklı özellikler sunar. 

Mobil cüzdanlar gibi e-cüzdanlar da kullanıcılara internete bağlı herhangi bir cihazdan birikimlerine anında erişim sağlar. Fakat doğru uygulanmadığı zaman siteyi yürüten kuruluşlar özel anahtarlarınıza erişebilir ve hesabınızın kontrolünü ele alabilir. Bazı e-cüzdanlar ise borsalarda faaliyet gösteriyor. Borsaların kapanıp kullanıcıların birikimleriyle beraber kaçtığı bazı vakalar da yaşandı.

Masaüstü

Özel anahtarlarınızı sabit diskinizde saklayan masaüstü cüzdanlar indirilerek bilgisayarınıza kuruluyor. Veriler için üçüncü taraflar ile çalışmadıkları ve çalınması daha zor olduğu için online ve mobil cüzdanlardan daha güvenliler. İnternete bağlı oldukları için ufak bir güvenlik zaafiyetleri bulunuyor. Yine de bilgisayarından az miktarda Bitcoin ile işlem yapanlar için mükemmel bir çözüm sunuyorlar.

Farklı ihtiyaçları karşılayan çeşitli masaüstü cüzdan seçenekleri mevcut. Bazıları güvenliğe odaklanırken bazıları da gizliliğe odaklı olabiliyor.

Donanım

Donanım cüzdanları kullanıcının özel anahtarlarını güvenli bir donanım cihazında saklayan eşsiz Bitcoin cüzdanlarıdır. Her miktarda Bitcoin'i saklamanın en güvenli yoludur ve şimdiye kadar hiç donanım cüzdanı hırsızlığı yaşanmamıştır. Bir noktada yazılıma taşınması gereken kağıt cüzdanların aksine donanım cüzdanları güvenli ve interaktif şekilde kullanılabilir. Bilgisayar virüslerine karşı tam koruma sağlar, para cihazdan şifresiz olarak çıkartılamaz ve çoğu örnekte yazılımları açık kaynaktır.

Bazı donanım cüzdanlarının onaylama ve önemli cüzdan detaylarını görüntüleme imkanı sağlayan ve fazladan güvenlik katmanı ekleyen ekranları bile bulunuyor. Ekranlar ile kurtarma şifresi oluşturabilir ve işlem yapmak istediğiniz miktar ve adresi onaylayabilirsiniz. Güvenilir ve iyi üne sahip bir üreticiden aldığınız cihazla birikiminiz güvende olacak.

Banka

Taurus Wealth Advisors'ın yönetici müdürü Rainer Michael Preiss geçtiğimiz günlerde tüm büyük Amerikan bankalarının Blockchain, Bitcoin ve diğer kripto paralardan korktuğunu belirtti. Preiss, bankalar şeffaflık konusunda yeterli olmadığı için kripto paraların yatırımcılara bir alternatif (CNBC) sunabileceğini de ekledi. Büyük bankaların çoğu Bitcoin'i para birimi olarak kabul etmiyor, hatta bazıları kripto para işlemleriyle elde edilmiş birikimleri dahi kabul etmiyor.

Bankaların Bitcoin'i uygulanabilir bir para birimi olarak kabul etmeme ısrarları üzerine bir Bitcoin Kripto Bankası kuruldu. Türünün ilk örneği olan bu banka Bitcoin alım satım pazarında faaliyet gösteren özel bir şirkettir. Piyasayı tümüyle bildiklerini belirten banka Bitcoin mevduatlarını kabul ediyor. Websitelerinde yatırım için risksiz, güvenilir ve sertifikalı bir platform olduklarını ve büyük kar olanağı sunduklarını belirtiyorlar.

Bitcoin cüzdanları ve güvenlik

Olası sorunlar

• Kötü amaçlı yazılım bulaşması. Kötü amaçlı yazılımlar sürücünüzü tarayıp özel anahtarlarınızı bulabilir. Saniyeler sonra tüm Bitcoin'inizi kaybedebilirsiniz.
• Bir truva atı virüsü sabit diskinizde bulunan tüm belgeleri şifreleyebilir. Sonrasında cüzdanınızla ilgili tüm bağlantıları bulabilir, sahip olduğunuz para miktarını görebilir ve sabit diskiniz üzerindeki şifrelemeyi kaldırmak için sizden o parayı talep edebilir.
• Sanal borsalar paranızla birlikte kaçabilir.
• Cüzdanınızın bulunduğu bilgisayarı veya telefonu kaybedebilirsiniz.

Tavsiyeler

• İnternet bağlantısı gerektiren cüzdanları kullanmaktan kaçının; soğuk depolama seçeneklerini tercih edin.
• Her zaman dikkatli olun ve her şeyi iki kere kontrol edin. BlockWallet'tan gelmiş gibi gözüken fakat aslında BlokcWallet'tan gelmiş bir e-posta alabilirsiniz. Bu tür e-postalara yetki verdiğiniz takdirde tüm Bitcoin'inizi kaybedebilirsiniz.