Cüzdanlar, dijital imzalar, protokoller

Bob, 10 kişiyi bir araya getirdi. Yeni coin'i onlara açıklaması gerekti.

Jack, işlediği günahları gruba itiraf etti ve özür diledi. Samimiyetini ispatlamak için Ann ve Mary'e coinlerini geri verdi.

Tüm bunların ardından Bob, bu olayın neden bir daha asla yaşanmayacağını açıkladı. İşlemleri onaylamak için dijital imza denilen bir şey kullanmaya karar verdi. Fakat öncesinde herkese bir cüzdan verdi.

Cüzdan nedir?

Cüzdanlar, 18c177926650e5550973303c300e136f22673b74 gibi rakam ve harflerden oluşan dizilerdir. Bu adres işlem yapıldığında Blockchain dahilindeki çeşitli bloklarda gözükür. Kimin hangi işlemi kiminle yaptığı gibi bilgileri göstermez, sadece cüzdan numarası gözükür. Cüzdanların adresi aynı zamanda bir açık anahtardır.

Daha fazlası için: “Bitcoin Cüzdanları: bilmeniz gereken her şey”.

Dijital imza

Bir işlemi gerçekleştirmek için iki şeye ihtiyacınız var: bir cüzdan -yani bir adres- ve bir özel anahtar. Özel anahtar rastgele rakamlardan oluşan bir dizidir, adresin aksine gizli tutulması gerekir.

Birine coin göndermek isteyenlerin, işlemi içeren mesajı özel anahtarlarıyla imzalaması gerekir. İki anahtarlı sistem, şifrelemenin ve kriptografinin kalbidir ve kullanımı Blockchain'in varlığından çok öncesine dayanır. İlk kez 1970lerde tasarlanmıştır.

Mesaj gönderildiği zaman Blockchain ağında yayınlanır. Düğümler ağı, mesaj üzerinde içerdiği işlemin doğruluğundan emin olmak için çalışır. Doğruluğu onaylanırsa, işlem bir blok'a kaydedilir ve bu noktadan sonra işlemle ilgili hiçbir bilgi değiştirilemez.

Kriptografik anahtar nedir?

Kriptografik anahtarlar, rakam ve harflerden oluşan dizilerdir. Anahtar üreticileri (keygen) tarafından oluşturulurlar. Bu anahtar üreticileri anahtarları oluşturmak için asal sayıları içeren ileri düzeyde matematiği kullanırlar.

Protokoller

Blockchain, geniş bir kurallar bütünü olan ve sisteme programlanmış bireysel davranış spesifikasyonlarından oluşur. Bu spesifikasyonlara protokol adı verilir. Özel protokellerin uygulanması aslında Blockchain'i dağıtık, eşler arası ve güvenli bir bilgi veri tabanı yapan şey.

Blockchain protokolleri, ağın tamamen otonom olmasına ve kimse tarafından kontrol edilmemesine rağmen yaratıldığı amacına uygun olarak devam etmesini sağlıyor. Blockchain'de uygulanan protokollerden bazıları:

Hash sayılarına girilen her girdi bilgisi, bir önceki blok'un hash sayısını içermeli.
Başarılı bir blok madenciliğinin ödülü oluşturulan her 210,000 bloktan sonra yarı yarıya düşüyor.
Bir blok oluşturmanın süresini yaklaşık 10 dakikada tutmak amacıyla oluşturma zorluğu her 2016 blokta bir yeniden hesaplanıyor.

Emek İspatı

İşlemleri bloklara yerleştirmek emek ispatı sorununa karşı başarılmış bir sonuçtur ve madenci denilen özel düğümler tarafından gerçekleştirilir.

Emek İspatı, hizmet istemcilerinin genellikle bilgisayar başında vakit geçirmesi anlamına gelen çabasını gerektiren bir sistemdir. Emek ispatı oluşturmak düşük olasılığa sahip rastgele bir süreçtir, bu sebeple geçerli bir emek ispatının oluşturulması için fazlaca deneme ve yanılma gereklidir. Bitcoin'de ise hashler emek ispatı görevi görür.

Madencilik nedir?

Blockchain'deki madenciler emek ispatı problemleri çözerek blok üreten düğümlerdir. Madenciler elektronik mutabakat tarafından onaylanan bir blok ürettiklerinde coin ile ödüllendirilirler. Ekim 2017 itibariyle Bitcoin madencileri ürettikleri her blok için 12.5 Bitcoin alıyorlar.

Madencileri bu iş için teşvik eden tek şey ödül değil. Aynı zamanda Bitcoin kullanıcılarının ödedikleri işlem ücretlerini de alıyorlar. Güncel olarak Bitcoin ağında çok fazla sayıda işlem yapıldığı için işlem ücretleri de fırlamış durumda. İşlem ücreti gönderici tarafından gönüllü olarak ödeniyor fakat madenciler yüksek ücret ödenmiş işlemlere öncelik gösteriyor. Yani nispeten yüksek bir ücret ödemediğiniz zaman işleminizin onaylanması uzun süre alabilir.

Daha fazlası için: “Madencilik Nedir''.

Önemli noktalar:

Dijital paraya sahipseniz dijital bir cüzdana ihtiyacınız var.
Cüzdanlar Blockchain'de bulunan adreslerdir.
Cüzdanlar birer açık anahtardır.
Para göndermek isteyenler özel anahtarlarıyla imzalanmış işlemi içeren bir mesaj göndermeliler.
İşlem onaylanmadan önce düğümler tarafından incelenir ve bildiğimiz seçimlere pek de benzemeyen bir elektronik oylama yapılır.
İşlemler bloklara özel düğümler olan madenciler tarafından yerleştirilir.
Ağda bulunan ve Blockchain'i bulunduran bilgisayarlara düğüm adı verilir.
Madenciler işlemleri bloklara emek ispatı problemlerini aşarak yerleştirir.
Madenciler, bir blok'u başarılı olarak bitirdikleri zaman güncel olarak 12.5 BTC değerinde bir ödül alırlar ve aynı zamanda Bitcoin kullanıcılaırnın ödedikleri işlem ücretlerini alırlar.
Blockchain üzerindeki etkileşim protokol adı verilen programa entegre edilmiş kurallar ile yürütülür.
Kriptografi, Blockchain'i hacklemek isteyen hırsızları önlemek için son derece gereklidir.
Kriptografik anahtarlar, anahtar üreticileri (keygen) tarafından oluşturulur.
Anahtar üreticileri anahtar oluşturmak için asal sayıları içeren ileri düzey bir matematik kullanır.
Bloklar zaman bilgisini, bir önceki blok'a referansı, işlemleri ve blok Blockchain'e katılmadan önce çözülmesi gereken hesaba dayalı problemleri içerirler.
Mutabakata dayalı düğümlerden oluşan dağıtık ağ, Blockchain dahilinde dolandırıcılık yapmayı neredeyse imkansız hale getirir.

Cüzdanlar, dijital imzalar, protokoller